در رزق دو تا شرط هست یکی گفته حلالاً یکی گفته طیباً، بعضی چیزها حلال هست اما طیب نیست طیب یعنی دلپسند، از نظر فقهی باید حلال باشد.
تقوا وسیلـــه رزق بی حساب است، این یکی از اصولی است که قرآن درباره رزق گفته است برخلاف اینهایی که فکر میکنند اگر دروغ بگویند سود بیشتری دارند قرآن میگوید نان توی تقوا است :
«وَمَنْ یَتَّقِ اللَّهَ یَجْعَلْ لَهُ مَخْرَجًا وَ یَرْزُقْهُ مِنْ حَیْثُ لَا یَحْتَسِبُ وَ مَنْ یَتَوَکَّلْ عَلَى اللَّهِ فَهُوَ حَسْبُهُ إِنَّ اللَّهَ بَالِغُ أَمْرِهِ قَدْ جَعَلَ اللَّهُ لِکُلِّ شَیْءٍ قَدْرًا» (طلاق/3-2) تقوا به چه معنا است؟ تقوا یعنی حالتی که انسان خودش را حفظ کند و گناه نکند که در این حالت خدا او را توی بن بست قرار نمیدهد. هر کس در زندگی گیج است و میگوید که نمیدانم چه کنم این پیداست که تقوا ندارد، چون قرآن قول داده هر کس تقوا داشته باشد به درد نمیدانم، چه کنم گرفتار نمیشود.
هر کس تقوا داشته باشد بن بست ندارد و هر کس تقوا دارد خدا از راهی که گمان نمیبرد به او رزق میدهد. اگر ما ایمان به این آیه داشته باشیم در معامله و در کار سر هم بندی نمیکنیم : «وَاللَّهُ فَضَّلَ بَعْضَکُمْ عَلَى بَعْضٍ فِی الرِّزْقِ» (نحل/71) خداوند رزق بعضیها را زیاد میدهد . دو نفر ماهیگیر میروند کنار دریا و تور میاندازند تور را که بالا میکشند یکی سه تا ماهی گرفته یکی پنج تا گرفته . آن آقایی که پنج تا ماهی گرفته هیچ قراردادی با ساحل با ماهیها و با دریا نبسته این را خدا به او داده است. فلسفه تفاوت های در زندگی چیست؟ به هر حال باید این تفاوت ها باشد تا انسان استعدادهایش شکوفا بشود . اگر همه مردم یک جور باشند معلوم نمیشود کی صبر میکند، کی قناعت میکند، کی شجاعت دارد وکی ندارد . به یکی میدهند ببینید غرور او را میگیرد؟! به یکی نمیدهند ببینید صبر میکند یا مرتباً ناله و ناشکری می کند؟! توی گردنه ها و امتحانات سخت و شرایط دشوار است که به راننده تصدیق میدهند توی خیابان صاف که آدم نمیداند چه کسی راننده است. چرا به دنبال غیر خدا می رویم؟ عامل اینکه آدم دنبال غیر خدا میرود یک سری چیزها است: مثلاً میخواهد عزیز بشود بند به یک کسی میشود میگوید ما وابسته میشویم به آمریکا که عزت آمریکا ما را هم حفظ کند . قرآن میفرماید: «فَإِنَّ الْعِزَّةَ لِلَّهِ جَمِیعًا» (نساء/139) قدرت دست خداست: «أَنَّ الْقُوَّةَ لِلَّهِ جَمِیعًا» (بقره/165) بعد هم خدا ما را مسخره میکند «أَیَبْتَغُونَ عِنْدَهُمْ الْعِزَّةَ فَإِنَّ الْعِزَّةَ لِلَّهِ جَمِیعًا» (نساء/139) تو عزتت را از او میخواهی؟ روایت داریم که خداوند رزق همه مردم را حلال مقدر کرده است خدا رزق حرام به کسی نمیدهد اگر کسی تقوا داشته باشد و چند روزی دندان روی جگر بگذارد رزق حلال برای او میآید اما کسی که پرده دری کند و به حرام بپرد خداوند از رزق حلال کم میآرود «إِنَّمَا تَعْبُدُونَ مِنْ دُونِ اللَّهِ أَوْثَانًا وَتَخْلُقُونَ إِفْکًا إِنَّ الَّذِینَ تَعْبُدُونَ مِنْ دُونِ اللَّهِ لَا یَمْلِکُونَ لَکُمْ رِزْقًا فَابْتَغُوا عِنْدَ اللَّهِ الرِّزْقَ وَاعْبُدُوهُ وَاشْکُرُوا لَهُ إِلَیْهِ تُرْجَعُونَ» (عنکبوت/17) غیر خدایی که پهلوی او مثل طناب خم میشوی نمیتوانند برای تو رزق بشوند . شخصی گفت من میروم با یک سیب آبروی امام صادق(علیه السلام) را میریزم . گفتند چه جوری؟ گفت میروم میگویم: ای امام صادق این رزق من هست یا نه؟ اگر امام گفت رزق تو نیست سیب را میخورم تا بگویم تو دروغ گفتی . اگر گفت که رزق تو هست نمیخورم و آنرا لگد میکنم . پیش امام رفت و گفت: امام این سیب رزق من هست یا نه؟ امام فرمود: اگر از گلویت پائین برود معلوم میشود که رزق تو است . این دیگر نمیدانست چه کند و گیج شد. گاهی آدم دارد ولی رزق او نیست. اگر می خواهیم اوضاع مالیتان خوب شود حدیث داریم اگر کسی میخواهد رزق او خوب بشود بعد از نماز دعا بخواند، دعا رزق را جذب میکند نه مشتری. حرکت برای رزق خوب است؛ خیلیها میگویند کار نداریم! چرا کار هست منتهی ایشان باید بلند شود و حرکت کند . گاهی رزق انسان در مسافرت است. روایت داریم اگر رزق شما دیر رسید گیج نشوید و دست به گناه نزنید دست به حرام نزنید صبر کنید میرسد . روایت داریم که خداوند رزق همه مردم را حلال مقدر کرده است، خدا رزق حرام به کسی نمیدهد. اگر کسی تقوا داشته باشد و چند روزی دندان روی جگر بگذارد رزق حلال برای او میآید ، اما کسی که پرده دری کند و به حرام بپرد خداوند از رزق حلال کم میآرود. گناه، مانع رزق است «اللَّهُمَّ اغْفِرْ لِیَ الذُّنُوبَ الَّتِی تُغَیِّرُ النِّعَمَ» (إقبالالأعمال، ص706) گناه رزق را قیچی میکند . بعد از غذا و قبل از غذا شستن دست ها در رزق اثر دارد به خصوص با حوله هم خشک نکنید چون ممکن است خود آن دستمال و حوله در رزق اثر داشته باشد. بین الطلوعین دنبال کار رفتن در رزق اثر دارد . در تحصیل رزق عزت خودتان را از دست ندهید . در رزق با وقار باشید ، گیج نشوید . نماز شب رزق آدم را گوارا میکند ، نماز شب در رزق اثر دارد. استغفار و عذرخواهی از گناه در رزق اثر دارد . شکر نعمت رزق را زیاد میکند: «لَئِنْ شَکَرْتُمْ لَأَزِیدَنَّکُمْ» (إبراهیم/7) نیت گناه رزق را کم میکند، در سوره قلم داستانی را نقل میکند که چند برادر باغ میوهای داشتند نیت کردند که از این میوهها به احدی ندهند . چون پدرشان هر سال از این میوهها به فقرا میداد ، وقتی پدر مرد بچهها گفتند ما نمیدهیم، بعد گفتند فقرا میفهمند میآیند در باغ، گفتند خوب سحر میرویم میوهها را میچینیم. نیت کردند به فقرا ندهند وقتی خوابیدند صاعقهای آسمانی آمد: «فَأَصْبَحَتْ کَالصَّرِیمِ فَتَنَادَوا مُصْبِحِینَ» (قلم/20 و 21) قرآن میگوید که سحر بلند شدند دیدند که باغ آنها خاکستر شده است. نیت گناه رزق را کم میکند. زکات رزق را زیاد میکند، درخت انگور را وقتی قیچی میکنی از شاخه کم میشود ولی به بار آن اضافه میشود. زیارت امام حسین(علیه السلام) رزق را زیاد میکند. همیشه آدم با وضو باشد این هم رزق را زیاد میکند. در رزق دو تا شرط هست یکی گفته حلالاً یکی گفته طیبا، بعضی چیزها حلال هست اما طیب نیست طیب یعنی دلپسند، حلال از نظر فقهی باید حلال باشددو کانال مهم برای رزق و روزی برای رزق دو تا کانال داریم ؛ کانال یک : تلاش کانال دو : دعا باید دو بال داشته باشیم با اینکه خدا میدهد و خدا میگیرد اما در عین حال شما باید تلاش کنید. آمدند به امام گفتند: فلانی توی خانه نشسته است دعا میکند برای رزقش، امام فرمود: این دعا مستجاب نمیشود . یکی از آن گروه هایی که دعایشان مستجاب نمی شود کسی است که در خانه بنشیند و برای رزق و روزی اش به دعا اکتفا کند . دو شرط اساسی در رزق ما هفت، هشت تا بخور «کُلُوا» توی قرآن داریم اما بخور خالی نیست یک جا گفته: «کُلُوا مِنْ طَیِّبَاتِ مَا رَزَقْنَاکُمْ وَاشْکُرُوا لِلَّهِ» (بقره/172) بخورید و شکر کنید، یک جا میگوید: «فَکُلُوا مِنْهَا وَأَطْعِمُوا» (حج/28) بخورید به دیگران هم بدهید. جای دیگر می فرماید: «کُلُوا مِنْ طَیِّبَاتِ مَا رَزَقْنَاکُمْ وَلَا تَطْغَوْا» (طه/81) بخور طغیان نکن . خلاصه بخور بخور خالی توی قرآن نداریم و این بدان معنی است که انسان وقتی رزق دارد مسئولیت هم دارد. در رزق دو تا شرط هست یکی گفته حلالاً یکی گفته طیباً، بعضی چیزها حلال هست اما طیب نیست طیب یعنی دلپسند، لقمه از نظر فقهی باید حلال باشد. رزق هماهنگ با جامعه مراعات جامعه را هم بکنیم. به امام صادق(علیه السلام) گفتند وضع مردم بد شده است . فرمود اگر وضع مردم بد شده است چرا نان گندم بخوریم گندم و جو را قاطی کنید . گفتند آقا وضع بدتر شده است. امام فرمود : پس نان جو میخوریم . یعنی آدم باید زندگی خودش را با فقرا تطبیق بکند. استفاده از رزق باید هماهنگ باشد با جامعه.